GIANG THÀNH DẠ CỔ TRONG HÀ TIÊN THẬP CẢNH
Đăng lúc: Thứ tư - 04/12/2013 15:11 - Người đăng bài viết: lê văn toànGiang Thành dạ cổ , có nghĩa tiếng trống đêm Giang Thành, là tên hai bài thơ của Mạc Thiên Tứ; một bằng chữ Hán được xếp trong tập Hà Tiên thập vịnh được khắc in năm 1737; một bằng chữ Nôm được xếp trong tập Hà Tiên thập cảnh khúc vịnh. Cả hai bài đều nói đến tiếng trống canh ban đêm ở đồn Giang Thành. Xưa đồn quân này thuộc trấn Hà Tiên, sau nữa thuộc huyện Hà Châu, tỉnh Hà Tiên; và nay thuộc huyện Giang Thành, tỉnh Kiên Giang, Việt Nam. Sông Giang Thành bắt nguồn từ Vương quốc Campuchia, xưa người Khmer gọi sông này là Prêk Ten, vì bên cạnh nó có một thôn ấp cổ tên là Tà Ten.
Sông chảy vào Việt Nam theo hướng Bắc Nam, dài khoảng 23 km, nằm trên địa phận xã Tân Khánh Hòa, xã Phú Mỹ, huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang, rồi đổ vào vũng Đông Hồ ở thị xã Hà Tiên, trước khi ra vịnh Thái Lan.
Sông Giang Thành nối liền với kênh Vĩnh Tế, tạo thành tuyến đường thủy quan trọng từ thị xã Châu Đốc đến thị xã Hà Tiên. Nó cũng góp phần đưa nước ngọt từ sông Hậu về tỉnh Kiên Giang phục vụ cho sản xuất và sinh hoạt. Chỗ sông Giang Thành và kênh Vĩnh Tế gặp nhau gọi là ngã ba Giang Thành; và đây chính là một thắng cảnh của trấn Hà Tiên xưa, mà Mạc Thiên Tứ đã chọn làm đầu đề.
Thời Mạc Thiên Tứ cai quản trấn Hà Tiên, ông đã cho xây dựng ở Giang Thành một lũy đất dài 17km, rộng khoảng 1m; chạy dài từ bờ sông đến chân núi Châu Nham, và cho đặt vài đồn canh phòng nhằm ngăn chặn sự xâm lấn của quân Chân Lạp dưới thời vua Nặc Bồn…
4.1 Bài chữ Hán
Giang Thành dạ cổ
Thiên phong hồi nhiễu đống vân cao,
Toả thược trường giang tương khí hào.
Nhất phiến lâu thuyền hàn thủy nguyệt,
Tam canh cổ giác định ba đào.
Khách nhưng cánh dạ tỏa kim giáp,
Nhân chính can thành ủng cẩm bào.
Vũ lược thâm thừa anh chủ quyến,
Nhật Nam cảnh vũ lại an lao.
Đông Hồ dịch thơ: Tiếng trống đêm Giang Thành
Gió cuốn trời cao mây lạnh tung,
Sông dài vây tỏa khí anh hùng.
Lâu thuyền dãi bóng trăng sương lạnh,
Trống mõ cầm canh sóng nước trong.
Kim giáp đã nhờ đêm chặt chẽ,
Cẩm bào cho được chốn thung dung.
Lược thao đem đáp tình minh chúa,
Nước Việt biên thùy vững núi sông.
4.2 Bài chữ Nôm
Bài Giang Thành dạ cổ trong tập Hà Tiên thập cảnh khúc vịnh, gồm một khúc vịnh dài 36 câu (99-134) và kết bằng một bài thơ Đường luật như sau:
Trống quân Giang thú nổi oai phong
Nghiêm gióng đòi canh ỏi núi sông
Đánh phá mặt gian người biết tiếng
Vang truyền lệnh sấm chúng nghiêng lòng
Phao tuôn đã thấy yên bao vạc
Nhiệm nhặt chi cho lọt mảy lông
Thỏ lụn sớm hầu trưa bóng ác
Tiếng xe sầm sạt mới nên công
4.3 Lời bình
Bài Giang Thành dạ cổ này sóng đôi với bài Tiêu Tự thần chung, thi sĩ Đông Hồ giải thích thâm ý của tác giả như sau: Ngoài việc để “tiếng chuông” chùa Tiêu đối lại với “tiếng trống” ở đồn Giang Thành; Mạc Thiên Tứ còn muốn nói lên rằng: một cảnh biểu thị cho đạo đức là chùa chiền, một cảnh biểu thị cho ý thức quân sự là đồn lũy.
Toàn thể hai bài đều tả tiếng trống canh ban đêm ở một đồn thú bên sông. Nhờ tiếng trống này mà đối phương không dám xâm lấn cõi bờ, giúp cho nước nhà được yên ổn, an vui.
Bình riêng cho bài Hán thi, Đông Hồ viết: Nửa bài trên tả tiếng vang động của trống mõ, khí thế hùng mạnh của quân lính; nửa bài dưới kể công lao của những người tướng sĩ, đem thân ra chống đỡ cho biên thùy được yên ổn, triều đình được vững vàng. Qua đây, tác giả còn có ý muốn kể công của mình đối với chúa Nguyễn ở Đàng Trong
giang thành, dạ cổ, có nghĩa, tiếng trống, đêm là, tên hai, bài thơ, của mạc, thiên tứ, một bằng, chữ hán, được xếp, trong tập, hà tiên, thập vịnh, được khắc, in năm, 1737 chữ, nôm thập, cảnh khúc, vịnh cả, hai bài, đều nói, đến canh, ban đêm, đồn xưa, đồn quân, này thuộc, trấn sau, nữa thuộc, huyện hà, châu tỉnh, và nay, thuộc huyện, tỉnh kiên, giang việt, nam sông, bắt nguồn
Những tin mới hơn
- Thạch Động Hà Tiên (12/12/2013)
- Vị Trí Đảo Phú Quốc (09/12/2013)
- Cảnh Đẹp Hà Tiên Xưa (09/12/2013)
- Bãi Tắm Mũi Nai (12/12/2013)
- Núi Tô Châu (12/12/2013)
- Bãi Biển Dương Đông – Dinh Cậu (12/12/2013)
- Thị Trấn Dương Đông (12/12/2013)
- Lăng Mạc Cửu (12/12/2013)
- Tp Biển Sihanouk Vill (09/12/2013)
- Đảo Phú Quốc (08/12/2013)
- Hà Tiên Kiên Giang (06/12/2013)
- Đảo Phú Quốc (06/12/2013)
- Lư Khê Ngư Bạc (04/12/2013)
- Resort Ở Hà Tiên (06/12/2013)
- Thông Tin Du Lịch Kep, Đảo Con Thỏ (07/12/2013)
- Biển Sihanouk Vill (07/12/2013)
- Núi Bokor Hay Núi Tà Lơn (07/12/2013)
- Thác Tết Shut Hay Tek Chhou (07/12/2013)
- Danh thắng: Châu Nham Lạc Lộ (04/12/2013)
Những tin cũ hơn
- Tiêu Tự Thần Chung (04/12/2013)
- Thôn Xóm Mũi Nai (04/12/2013)
- Chùa Phật Đà_Chùa Lò Gạch Hà Tiên (04/12/2013)
- Phù Dung Cổ Tự Trấn Hà Tiên (04/12/2013)
- Kinh Nghiệm Du Lịch Quần Đảo Bà Lụa (01/12/2013)
- Tham Quan Gì Ở Hà Tiên (30/11/2013)
- Tàu Cao Tốc Hà Tiên (29/11/2013)
- Nhà Hàng Ở Hà Tiên (29/11/2013)
- Resor Đồi Nai Vàng Hà Tiên (29/11/2013)
- Resort Núi Đèn Hà Tiên (29/11/2013)
- Khách Sạn 2 Sao Ở Hà Tiên (29/11/2013)
- Tour Du Lịch Hà Tiên (27/11/2013)
- Biển Mũi Nai Hà Tiên (26/11/2013)
- Chùa Tam Bảo Hà Tiên (26/11/2013)
- Từ Hà Tiên Đi Núi Tà Lơn (26/11/2013)
- Tour Du Lịch Hà Tiên Giá Rẻ (24/11/2013)
- Đến Hà Tiên Ăn Đâu Chơi Gi.? (22/11/2013)
- Thủ Đô PhnomPenh (18/11/2013)
- Biển Hà Tiên (16/11/2013)
Ý kiến bạn đọc